Ekvayring — bu naqd pulsiz to‘lovlarni qabul qilishga yordam beradigan texnologiya. Agar siz hech bo‘lmaganda bir marta do‘konda, kafeda yoki internetda karta orqali to‘lov qilgan bo‘lsangiz, demak, ekvayringdan foydalangansiz. Faqat bu tizim aynan shunday nomlanishini bilmagandirsiz.
Ammo biroz chuqurroq qarasak, bu oddiy jarayon ortida murakkab moliyaviy mexanizm yashiringanini tushunamiz. Aynan shu tizim kompaniyalarga mijozlardan naqd pulsiz to‘lov qabul qilish imkonini beradi.
Bularning barchasi banklar va fintex kompaniyalari yordamida amalga oshadi. Ular biznesga ekvayring xizmatini ulab beradi — ya’ni terminal, ilova, to‘lov shlyuzi kabi uskunalar va texnologiyalarni taqdim etadi. Natijada, pul xaridor kartasidan sotuvchi hisobiga tez va xavfsiz tarzda o‘tadi.
Bu amalda qanday ishlaydi?
Faraz qilaylik, siz nonvoyxonaga kirib, somsa sotib olmoqchisiz. Sotuvchi terminalni uzatadi, siz kartani yoki telefonni tutasiz — va to‘lov bir zumda amalga oshadi.
Bularning bari ekvayring tizimi orqali sodir bo‘ladi: bank to‘lovni tekshiradi, tasdiqlaydi va pul bir hisobdan ikkinchisiga o‘tadi.
Yoki, deylik, siz mobil ilova orqali ovqat buyurtma qilyapsiz. Taomlarni tanlaysiz, kartangiz orqali onlayn to‘lov qilasiz — bir necha bosish bilan hammasi tayyor. Bu — internet-ekvayring. Prinsipi bir xil, faqat terminal o‘rniga internet ishlaydi.
Ekvayringni qanday turlari bor?
Ekvayringning bir nechta turi bor — bu to‘lov qayerda va qanday amalga oshirilishiga bog‘liq.
Agar to‘lov do‘kon kassasida bo‘lsa — bu savdo (yoki oflayn) ekvayringi.
Agar siz veb-sayt orqali to‘lasangiz — bu internet-ekvayring.
Agar sotuvchi telefon yoki maxsus mobil qurilma orqali to‘lovni qabul qilsa — bu mobil ekvayring hisoblanadi.
O‘zbekistonda ekvayring qanday rivojlangan?
Bugungi kunda O‘zbekistonda deyarli har bir do‘konda terminal bor. Hatto bozorlarda yoki kichik savdo nuqtalarida ham karta bilan to‘lash mumkin. Agar terminal bo‘lmasa — bu hattoki g‘alati tuyuladi.
Ekvayring ayniqsa pandemiyadan so‘ng tez rivojlandi. Odamlar naqd puldan kamroq foydalanishga harakat qildi, internet-do‘konlar ko‘paydi, mobil ilovalar ommalashdi, banklar esa naqd pulsiz to‘lovlarni faol targ‘ib qila boshladi.
Bugun oziq-ovqat xarid qilish, chipta olish, hattoki shifokorga yozilish ham — bularning barchasini onlayn to‘lash mumkin. Bu esa biznes uchun ham qulay: kamroq tavakkal, ko‘proq ishonch va maksimal shaffoflik.
Biznesda ekvayring kerak, hayotda esa qulay to‘lov
AVO platinum to‘lov stikerini bir necha soniyada rasmiylashtiring va xaridlarni bitta tegish bilan amalga oshiring
Agar siz tadbirkor bo‘lmasangiz, bu sizga nima beradi?
Ko‘pchilik ekvayring faqat tadbirkorlar uchun deb o‘ylaydi. Aslida esa u hammamizga kerak. U xaridlarni tezroq, xavfsizroq va qulayroq qiladi. Siz yoningizda naqd pul olib yurishga majbur emassiz, qaytim izlamaysiz va hamyon bo‘sh bo‘lsa ham xavotir olmaysiz.
Agar siz tadbirkor bo‘lsangiz — ekvayring xizmatini ulash orqali mijozlaringiz sonini ko‘paytirishingiz va xizmat ko‘rsatishni qulaylashtirishingiz mumkin. Ayniqsa hozir, mijozlar tez-tez: «Kartadan to‘lasam bo‘ladimi?», deb so‘raydigan davrda.
Xulosa
Ekvayring — bu to‘lov jarayonini soddalashtirgan zamonaviy texnologiya. U hayotimizning ajralmas qismiga aylangan: biz uni hatto sezmaymiz ham — shunchaki kartani tutamiz, onlayn to‘laymiz yoki telefon orqali pul o‘tkazamiz.
Ammo bu soddalik ortida ishonchli va zamonaviy tizim yotibdi. Aynan u bizga qulaylik, xavfsizlik va yuqori xizmat darajasini ta’minlaydi.
Shuning uchun keyingi safar: «Kartadan to‘layman», deganingizda, eslab qoling: siz hozirgina ekvayringdan foydalandingiz. Va bu ishni chinakam professionallardek bajardingiz.
