Marjinal kreditlash — bu sizda bor summadan ko‘proq qimmatli qog‘ozlar sotib olish. Pulning bir qismi — sizniki. Yetishmayotgan summani broker beradi. Sotib olingan qog‘ozlar qarz to‘lanmaguncha brokerda garovda qoladi. Shunday qilib, potensial foydani oshirish mumkin, lekin u bilan birga xavf ham ortadi. Savdo qilishdan oldin qoidalarni tushunib olish muhim.
Marjinal kreditlash nima va u qanday ishlaydi?
Sizning pulingiz garov hisoblanadi. Broker unga o‘z pulini qo‘shadi. Odatda, sizning marjinal to‘lovingiz bitimning sezilarli qismini tashkil etadi, qolgani esa broker oldidagi foizli qarzingiz bo‘ladi. Oddiy misol: 10 mln so‘mlik aksiya sotib olmoqchisiz, sizda 4 mln bor, broker yana 6 mln beradi. Narx ko‘tarilib borsa, hammasi joyida. Agar narx tushsa, zaxirangiz tezroq kamayadi. O‘z pulingiz kamayib ketganda, hisobni to‘ldirish yoki pozitsiyani qisqartirish talabi ko‘rsatilgan marjin-koll keladi. Agar hisobni to‘ldirmasangiz, broker xavfni kamaytirish uchun qog‘ozlarning bir qismini sotishi mumkin.
Marjinal kreditdan foydalanishning afzalliklari
Marjinal kreditlash uzoq vaqt pul yig‘masdan bitimga kirishga yordam beradi. Qimmatli qog‘ozlarni hoziroq sotib olish mumkin, kutib o‘tirishning hojati yo‘q. Bu sizga bozordagi o‘zgarishlarga tezroq moslashish imkonini beradi. Pullarni turli kompaniyalar o‘rtasida taqsimlash mumkin. Ehtiyot chorasi sifatida, odatda boshqalarining narxi tushganda o‘sadigan qog‘ozlarni saqlang. Shunday qilib, hamma pulingizni bir joyga tikib qo‘ymaysiz. Bitimlarni to‘g‘ri tanlagan bo‘lsangiz, brokerdan qarzga olgan pulingiz foydangizni oshiradi. Foizlar bilan ham, foyda kreditsiz holatdagidan yuqori bo‘lishi mumkin. Lekin shuni yodda tutingki, marja ham daromadni, ham zararni oshiradi. Aniq reja va intizom bo‘lmasa, u samarali ishlamaydi.
Xavfsiz daromaddan boshlang
AVO omonati — yillik 25% gacha foyda, 200 mln so‘mgacha davlat himoyasida
Marjinal kreditlash xavflari
Asosiy xavf — narx pasayganda kapitalning tezroq kamayishi. Marjin-koll to‘satdan kelishi mumkin, ayniqsa o‘zgaruvchan bozorda. Agar u pul yoki qog‘ozlar bilan qoplanmasa, pozitsiyalarni majburan sotishlari mumkin. Qarzga olingan pulga har kuni hisoblanadigan foiz foydangizni yeb bitiradi. Psixologik jihatdan qarzga olingan pul stress qo‘shadi. Rivojlanayotgan bozorda ayrim qog‘ozlarning past likvidligi xavfi ham bor: tez va adolatli narxda sotish qiyin bo‘lishi mumkin, shu sababli marjin-koll tez-tez kelib turadi.
Marjinal kreditlashdan qanday xavfsiz foydalanish mumkin?
Kichik qarzdan boshlang. O‘zingiz uchun likvid va tushunarli bo‘lgan qog‘ozlarni tanlang. Foydani qayerda belgilab borishingiz va zararni qayerda to‘xtatishingizni oldindan belgilang. Har kuni garov darajasini kuzatib boring, brokerdan keladigan bildirishnomalarni yoqib qo‘ying. Noqulay vaziyatda pozitsiyani yopib qo‘yishlarining oldini olish maqsadida marjin-koll uchun zaxira pul tayyorlab qo‘ying. Hisob-kitoblarda qarz foizlarini albatta hisobga oling: ba’zida kreditni to‘lashdan ko‘ra, pozitsiyani ertaroq yopgan foydaliroq bo‘ladi.
Mas’uliyatli yondashuv — omad kaliti
Marjinal kreditlash — kuchli, lekin talabchan vosita. Agar reja, tajriba va intizomingiz bo‘lsa, u imkoniyatlarni kengaytiradi. Agar yangi o‘yinchi bo‘lsangiz, oddiy portfeldan boshlab, tajriba orttiring. Ishonch paydo bo‘lganda, kichik qadamlar bilan marjani sinab ko‘ring. Shunday qilib, xavfni nazorat qilasiz va qarzni muammolar manbaidan o‘sish vositasiga aylantirasiz.
AVO ilovasini yuklab oling
Barcha bank xizmatlari va operatsiyalari 24/7 sizning smartfoningizda
