Kvartirani ipoteka orqali sotib olish — jiddiy qaror va unga oldindan tayyorlanish kerak. Kutilmagan muammolarga duch kelmaslik uchun har oy qancha to‘lash kerakligini, bankka qancha ortiqcha mablag‘ ketishini va qanday shartlar siz uchun qulayroq ekanini oldindan bilish juda muhim. Bunda ipoteka kalkulyatori sizga yordam beradi — bu qulay vosita bo‘lib, shartnoma imzolashdan oldin moliyaviy imkoniyatlaringizni baholashga imkon beradi.
Ipoteka kalkulyatori qanday ishlaydi?
Tasavvur qiling, 600 mln so‘mlik orzuingizdagi kvartirani topdingiz. Dastlabki badal uchun 120 mln so‘mingiz bor, qolganini esa kreditga olmoqchisiz. Bank 20 yillik muddatga 12% stavka bilan ipoteka taklif qilmoqda. Bu nimani anglatadi? Agar ushbu raqamlarni ipoteka kalkulyatoriga kiritsangiz, u sizga oylik to‘lovingiz taxminan 4,5 mln so‘m bo‘lishini ko‘rsatadi. Umumiy ortiqcha to‘lov esa ancha katta — 480 mln so‘mni tashkil qiladi. Ya’ni, oxir-oqibat ushbu kvartira sizga 1 mlrd 80 mln so‘mga tushadi.
Ipoteka foiz stavkasi nimaga bog‘liq?
Foiz stavkasi ortiqcha to‘lov miqdoriga juda qattiq ta’sir qiladigan asosiy omillardan biridir. 2025-yilda O‘zbekistonda ipoteka kreditlari bo‘yicha foiz stavkalari 9% dan 14% gacha o‘zgarishi mumkin. Bu miqdor bank shartlariga, dastlabki to‘lovning hajmiga, kredit muddatiga va kvartiraning yangi yoki ikkilamchi bozorda sotib olinayotganiga bog‘liq. Masalan, agar siz yangi binodan uy olib, uning 30% qiymatini oldindan to‘lasangiz, foiz stavkasi pastroq bo‘lishi mumkin. Ammo agar siz ikkilamchi bozordan uy olayotgan bo‘lsangiz, foiz stavkasi 1–2% yuqoriroq bo‘lishi ehtimoli bor.
Shuningdek, turli guruhdagi mijozlar uchun maxsus dasturlar ham mavjud. Masalan, yosh oilalar uchun pasaytirilgan foiz stavkalari taklif qilinishi mumkin, harbiy xizmatchilar esa imtiyozli kredit olish imkoniyatiga ega bo‘lishadi. Shuning uchun, bank tanlashda bu jihatlarni ham inobatga olish muhim.
Nima uchun ipotekani oldindan hisoblash muhim?
Bunday hisob-kitob sizga kredit yuklamasini oldindan baholashga yordam beradi. Masalan, dastlabki badalni oshirib, oylik to‘lovni kamaytirish mantiqiyroq bo‘lishi mumkin. Yoki aksincha, muddatni uzaytirib, oylik to‘lovni yengillashtirish foydaliroq bo‘lishi mumkin.
Katta rejalaringizga katta imkoniyatlar
AVO platinum kredit kartasi bilan 50 million so‘mgacha mablag‘dan foydalaning
Xulosa
2025-yilda O‘zbekistonda ipoteka kreditlari bozori tez rivojlanmoqda. Banklar davlat tomonidan qo‘llab-quvvatlanadigan dasturlarni taklif etmoqda, yosh oilalar uchun chegirmalar va harbiylar uchun maxsus shartlar mavjud. Raqobat ortib bormoqda, bu esa foiz stavkalarining asta-sekin tushishiga olib kelishi mumkin.
Agar siz ipoteka olishni rejalashtirayotgan bo‘lsangiz, oldindan bank takliflarini o‘rganib chiqish, shartlarni solishtirish va kalkulyator yordamida eng maqbul variantni tanlash tavsiya etiladi. To‘g‘ri hisob-kitob sizni kutilmagan muammolardan asrab, eng foydali ipotekani tanlashga yordam beradi.
