Ssuda — bir tomon (qarz beruvchi) ikkinchi tomonga (qarz oluvchi) ma’lum muddatga foydalanish uchun pul, mol-mulk yoki boshqa aktivlarni berishidir. Belgilangan muddat tugagach, qarz oluvchi olingan mablag‘ni to‘liq hajmda yoki qo‘shimcha to‘lov (foiz) bilan qaytarishi shart.
Faraz qiling, sizga ta'lim olish yoki biznesni boshlash uchun tezda pul kerak. Agar do'stlaringizdan qarz olishni istamasangiz, bankka murojaat qilishingiz mumkin. Bank sizga ma'lum shartlarda pul beradi: foizlar bilan yoki foizsiz, garov bilan yoki garovsiz. Bularning barchasi shartnomada ko'rsatiladi.
Terminlar bilan tanishamiz
- Ssuda– moliyaviy yoki moddiy boyliklarning vaqtincha berilishi. Masalan, bank krediti odatda mijozga muayyan shartlar asosida beriladigan pul mablag‘larini anglatadi.
- Ssuda foizi – qarz olingan mablag‘dan foydalanish uchun to‘lanadigan to‘lov. Bu miqdor kredit summasi, muddati va shartnomaga bog‘liq.
- Ssuda kapitali– bank yoki boshqa tashkilot tomonidan qarz oluvchilarga berilgan umumiy mablag‘ miqdori.
- Ssuda qarzi – qarz oluvchining kreditor oldidagi to‘lanmagan qarzi, asosiy qarz va hisoblangan foizlarni o‘z ichiga oladi.
Ssuda va kredit: farqi nimada?
Ko'pchilik ssuda va kreditni bitta narsa deb o'ylashadi. Ammo ular orasida muhim farqlar mavjud:
Parametr | Ssuda | Kredit |
|---|---|---|
Qarzning shakli | Pul, mulk yoki boshqa qiymatlar | Faqat pul |
Foydalanish uchun to'lov | Foizsiz bo'lishi mumkin | Foiz stavkasi bor |
Foydalanish maqsadi | Shartlar aniq bo'lmasligi mumkin | Odatda shartnomada aniq ko'rsatilgan |
Masalan, bank krediti garovli (ta’minotli) yoki garovsiz bo‘lishi mumkin. Oxirgi variant yaxshi moliyaviy obro‘ga ega mijozlar uchun mos keladi.
Ssuda turlari
- Bank ssudasi
Banklar turli maqsadlar uchun ssudalar berishadi — uy sotib olishdan tortib, biznesni rivojlantirishgacha. Qaytarish shartlari va ssuda foizi shartnomada ko'rsatiladi. - Garovsiz ssuda
Bunday ssudani olish uchun garov yoki kafil kerak emas. Odatda yaxshi kredit tarixiga ega mijozlarga taqdim etiladi. - Mol-mulk ssudasi
Avtomobil yoki uskunalar kabi moddiy boyliklar shaklida beriladi.
Bir necha klikda moliyaviy yordam oling
AVO platinum oching va har qanday xaridlar uchun 50 milliongacha oling
Shartnoma rasmiylashtirish
Ssuda shartnomasi – bu qarz mablag‘larini taqdim etish shartlarini qayd etuvchi rasmiy hujjat bo‘lib, quyidagilarni o‘z ichiga oladi:
- Ssuda miqdori va muddati
- Foiz stavkasini hisoblash va to‘lash tartibi
- Shartlarni buzganlik uchun tomonlarning javobgarligi
Shartnomani rasmiylashtirish uchun sizga pasport va daromadingizni tasdiqlovchi hujjat kerak bo'ladi.
Qanday qilib ssudani olish mumkin?
- Maqsadni aniqlang. Ssudani nima uchun olmoqchisiz: uy sotib olish, kontraktni to‘lash yoki yaxshiroq avtomobil uchunmi?
- Bankni tanlang. Turli banklarning kredit shartlarini solishtirib, eng yaxshi variantni toping.
- Hujjatlarni tayyorlang. Odatda faqat pasport va daromadni tasdiqlovchi hujjat kerak bo'ladi.
- Ariza yuboring. Onlayn yoki bank bo'limida to'ldirishingiz mumkin.
- Shartnomani imzolang. Imzolashdan oldin shartlar bilan tanishib chiqing.
Ko‘p so‘raladigan savollar
- Ssuda o‘zi nima?
Bu pul yoki mulkni vaqtincha ishlatishga berish. - Ssuda foizini qanday hisoblash mumkin?
Onlayn kalkulyatorlardan foydalanishingiz mumkin. - Ssuda va kreditning farqi nimada?
Kredit faqat pul shaklida beriladi, ssuda esa moddiy boyliklar shaklida bo‘lishi mumkin. - Agar qarz paydo bo‘lsa, nima qilish kerak?
Bank bilan restrukturizatsiya haqida kelishishga harakat qiling, lekin kelajakda qarzni o'z vaqtida to'lagan yaxshiroq. - Ssuda shartnomasi nima?
Bu ssudani olish shartlarini, shu jumladan summa, muddat, foiz stavkasi va tomonlarning mas'uliyatini ko'rsatuvchi hujjat. - Garovsiz ssuda nima?
Bunday ssudani olish uchun garov yoki kafil talab qilinmaydi. - Foizsiz ssuda olish mumkinmi?
Bunday takliflar kamdan-kam uchraydi, odatda qisqa muddatli marketing aksiyalari bo'ladi.
Agar ssuda haqida ko‘proq bilmoqchi bo‘lsangiz, bankka murojaat qiling yoki ularning veb-saytidagi kalkulyatorni ishlating.
