Faraz qiling, qo‘lingizda ma’lum miqdorda jamg‘arma bor va uni shunchaki yotqizib qo‘ymoqchi emassiz. Bunday holatda shunday savol tug‘iladi: bu pulni qayerga qo‘ysak, nafaqat saqlab qolamiz, balki ko‘paytiramiz ham? Variantlar ko‘p: bank omonatlari, mulk, fond bozori, kriptovalyutalar. Lekin qaysi biri haqiqatan ham daromad keltiradi, qaysi biri esa faqat xavfsizlik illyuziyasini yaratadi? Havolada har bir investitsiya turining afzalliklari va tavakkalchiliklarini ko‘rib chiqamiz.
Bank omonatlari
Bankda omonat ochish — eng oddiy va tushunarli variant. Siz 50 million so‘mni bank depozitiga qo‘yasiz va har oy undan foiz shaklida daromad topasiz. Daromad katta bo‘lmasa ham, bu mutlaqo xavfsiz yechim.
Lekin depozit ochishdan oldin turli banklarning shartlarini chuqur o‘rganish va eng yuqori foizni taklif qiladigan variantni tanlash muhim.
Mulk
Mulk har doim eng barqaror investitsiya turlaridan biri bo‘lib kelgan, chunki uy-joy narxlari yildan-yilga o‘sib boradi. Masalan, siz bir yil oldin kvartira sotib olgan bo‘lsangiz va hozir shu hududda yangi infratuzilma (do‘konlar, maktablar, yo‘l tarmoqlari) rivojlanayotgan bo‘lsa, uning narxi kamida 30% ga oshgan bo‘lishi mumkin.
Bunday kvartirani sotish orqali bank depozitiga qaraganda ancha ko‘proq foyda olish mumkin. Agar uni ijaraga bersangiz, uzoq muddatli passiv daromadga ega bo‘lasiz.
Fond bozori
Avvallari fond bozori murakkab va tushunarsiz tuyulgan bo‘lsa ham, bugungi kunda ko‘plab o‘zbekistonliklar investitsiyalar bilan shug‘ullana boshladi. Masalan, sizning tanishingiz Shohruh mahalliy qurilish materiallari ishlab chiqaruvchi kompaniya aksiyalarini sotib oldi. O‘zbekistonda qurilish sohasi jadal rivojlanmoqda, shuning uchun bu kompaniyaning aksiyalari o‘sishda davom etadi. Bir yildan so‘ng Shohruh aksiyalarni yuqori narxda sotishi yoki dividend shaklida doimiy daromad olishi mumkin.
Kriptovalyutalar
Kriptovalyutaga sarmoya kiritish — bu ehtimol eng xavfli investitsiya turlaridan biri.. Kimdir milliardlar ulkan daromad ko‘rsa, boshqalar barcha jamg‘armalaridan ayriladi. Masalan, sizning qo‘shningiz Otabek 2021-yilda Bitcoin sotib oldi, u o‘shanda 30 000 dollar edi. 2022-yilda esa narx 60 000 dollarga yetdi va Otabek ikki barobar foyda bilan sotdi. Ajoyib investitsiya!
AVO bilan qulayligingizga sarmoya kiriting
AVO platinum to‘lov stikerini oling va barcha xaridlaringizni bir tegish bilan to‘lang
Biroq keyinchalik u noma’lum kriptovalyutaga sarmoya kiritdi va uning narxi bir oy ichida 10 barobar arzonlashdi. Natijada, u deyarli barcha pullarini yo‘qotdi.
Kriptovalyutalar – yuqori tavakkal talab qiluvchi investitsiya turi. Shu sababli, faqat yo‘qotishga tayyor bo‘lgan mablag‘ingizni sarmoya qilish tavsiya etiladi.
Qarzga olingan pulni investitsiya qilish to‘g‘rimi?
Ba’zida odamlar bankdan kredit olib, uni biznes yoki investitsiya loyihalariga yo‘naltirishadi. Bu strategiya ba’zan muvaffaqiyatli bo‘ladi, lekin doim ham emas.
Masalan, siz biznes ochmoqchisiz, lekin natijalar kutilgandek bo‘lmasa, kreditni qanday qaytarasiz? Shuning uchun faqat aniq reja va xavflarni tushungan holda qarzga olingan pulni investitsiya qilish tavsiya etiladi.
Xulosa
Eng yaxshi strategiya – bu mablag‘larni to‘g‘ri taqsimlash. Agar qo‘lingizda ma’lum miqdorda jamg‘arma bo‘lsa — bir qismini bank omonatlariga qo‘ying, boshqa qismini mulkka sarmoya qiling, uchinchi qismiga aksiya sotin oling. Barcha pullarni bir joyga jamlamaslik muhim, chunki investitsiyalarni diversifikatsiya qilish xavflarni kamaytiradi va barqaror daromad olish imkonini oshiradi.
O‘ylab o‘tirishga hojat yo‘q
Yillik 25% gacha daromadli AVO omonatini oching va har oy foyda oling
